‘Boynun alt yarısında, nefes borusunun önünde bulunan kelebek şekilli bir iç salgı bezi olan tiroid  bezinin büyümesine guatr denilmektedir. Tiroid bezinin hastanın yaşı ve cinsiyeti için normal olarak tanımlanan boyuttan büyük olmasıdır. Guatr varlığı, tiroid bezinin hormon üretme görevinde  mutlaka sorun olduğu anlamına gelmemektedir. Tiroid bezi büyüdüğünde, çok fazla hormon  (hipertiroidi) üretebildiği gibi çok az hormon (hipotiroidi) da üretebilir veya yeterli miktarda, normal  düzeyde hormon (ötiroidi) üretimine devam da edebilir. Bir kişide guatr gelişmesi, tiroid bezinin  anormal şekilde büyümesine neden olan bir durum olduğunu göstermektedir.’

Kaynak: TEMD  (Türkiye Endokrin ve Metabolizma Derneği Tiroid Hastalıkları Tanı ve Tedavi Klavuzu 2020  HİPOTİROİDİ)

Tiroid bezinden salgılanan Tiroksin (T4) hormonunun eksikliği / yetersizliği ile ortaya çıkan durumdur. Tiroid hormon metabolizmasında görevi olan iyotun yemeklerle uzun süre alınamaması ile ortaya çıkan bir formu olduğu gibi ( Endemik Guatr) genetik ve çevresel faktörlere bağlı ortaya çıkan formları da bulunmaktadır. ( Hashimoto Tiroiditi gibi)

HASHİMOTO TİROİDİTİ

‘Hashimoto hastalığı, vücudun bağışıklık sisteminin kendi tiroid bezine düşman hale gelerek  saldırdığı, tiroid hücrelerinin işlevini kaybettiği otoimmün (bağışıklık sisteminin yanlışlıkla kendi  dokusuna saldırması) bir tiroid hastalığıdır. Hashimoto adı hastalığı ilk kez tanımlayan Japon  cerrahın isminden gelir. Hashimoto tiroiditi (kronik otoimmun tiroidit) de denilmektedir. Hastalığın  patolojisi, tiroid dokusuna saldıran ve ilerleyici bez harabiyetine neden olan antitiroid (tiroide karşı) antikorların oluşumunu içerir.

Hashimoto hastalığı sonucunda tiroid hormon yetersizliği yani  hipotiroidi gelişir. Hipotiroidi, tiroid bezinin inflamatuvar hücrelerle büyümesi ve/veya  otoimmuniteye bağlı uzun vadeli harabiyetiyle yavaş gelişir. Görülme sıklığı 1.000’de 0,3-1,5 olup,  kadınlarda erkeklerden çok daha sık (5-20 kat) görülmektedir. Her yıl hastaların %4-5’inde tiroid  hormonu yetmezliği gelişir. En sık 30-50 yaş arası kadınlarda görülür.’

Kaynak : TEMD ( Türkiye  Endokrin ve Metabolizma Derneği Tiroid Hastalıkları Tanı ve Tedavi Klavuzu 2020)

Daha basit bir ifadeyle Hashimoto Tiroiditi , vücudun kendi tiroid bezine karşı antikorlar üretip  saldırması sonucu tiroid bezinin kalıcı hasar görmesi ve yeterince Tiroksin ( tiroid hormonu )  üretememesi durumudur. Hashimoto Tiroiditi kalıcıdır.

HiperTiroidi

Hipertiroidi tiroid bezinden salgılanan tiroid hormonlarının fazlalığını ifade eder. Dolaşımda T3 ve T4 düzeyinin yüksek olmasına da hipertiroidi denir.

Graves Hastalığı , tiroiditler, hiperfonksiyonlu tiroid modülleri ve ilaçlar en sık hipertiroidi  sebepleridir.  Obezite, beden kitle endeksi (BKİ) ‘nin 30’un üzerine çıkması ile tanımlanır. Beden kitle endeksi Kilo / (boy uzunluğu)2 şeklinde hesaplanır.